Haji 2025 Memasuki Era Digital: WiFi Percuma & Drone AI

Pada Haji 2025, kerajaan Arab Saudi telah mengumumkan transformasi digital yang menyeluruh di kawasan Masjidil Haram dan sekitarnya dengan pengenalan sambungan 5G penuh serta WiFi percuma untuk jutaan jemaah yang dijangka tiba pada musim haji tahun ini. Di samping itu, pihak berkuasa Saudi turut memasang drone berteknologi kecerdasan buatan (AI) bagi memantau kepadatan massa dan mengesan potensi bahaya secara masa nyata. Langkah ini bertujuan mengoptimumkan keselamatan, kelancaran ibadah, dan keselesaan jemaah di tengah suhu ekstrem yang pernah mencapai 50°C pada tahun sebelumnya.

Kerajaan Diraja Saudi melalui Kementerian Haji dan Umrah menjelaskan bahawa rangkaian 5G dan WiFi percuma kini boleh diakses di semua lokasi utama termasuk Masjidil Haram, Arafah, Muzdalifah, dan Mina. Lebih daripada 1,200 titik akses tanpa wayar telah dipasang sejak akhir April 2025 bagi memastikan sambungan tanpa gangguan bagi jemaah—membolehkan mereka mengakses aplikasi panduan digital, memantau jadual ibadah, dan berkomunikasi dengan keluarga di seluruh dunia.

"Teknologi ini diperkenalkan agar jemaah dapat sentiasa berhubung, memperoleh maklumat tepat, dan berasa lebih selamat semasa menunaikan rukun Islam kelima," ujar Abdelrahman Al Sudais, Ketua Urusan Agama di Presiden Jeneral bagi Hal Ehwal Masjidil Haram dan Masjid Nabawi. Beliau menambah bahawa drone berteknologi AI, yang dikenali sebagai "Saqr", akan memantau pergerakan massa, mengesan potensi kepadatan kritikal, serta berkoordinasi dengan petugas darat untuk mencegah kejadian yang boleh membahayakan keselamatan.

Secara teknikal, drone AI ini dilengkapi kamera beresolusi tinggi dan algoritma pemprosesan imej untuk mengira kepadatan jemaah di pelbagai lokasi. Apabila tahap kepadatan hampir mencapai had, amaran automatik akan dihantar ke pusat kawalan untuk mengerahkan petugas di lokasi tersebut. Sementara itu, pakar keselamatan siber menekankan bahawa penggunaan rangkaian awam perlu disertai protokol keselamatan yang ketat. "Pengurusan data jemaah mesti dilakukan mengikut piawaian privasi antarabangsa agar tidak disalahgunakan," kata Dr. Aisha Al-Fawzan dari Universiti King Saud.

Selain itu, sistem pendingin udara gergasi yang dipasang di teras Masjidil Haram telah diintegrasikan dengan sensor suhu berasaskan IoT untuk mengawal suhu dalam lingkungan 24° hingga 26°C secara automatik. Sensor ini bersambung dengan aplikasi Smart Hajj yang memantau keadaan cuaca dan kepadatan jemaah supaya pendinginan dapat dioptimumkan tepat pada masanya. Aplikasi yang sama menyediakan panduan laluan ibadah, lokasi perkhidmatan perubatan terdekat, dan maklumat pengangkutan seperti jadual kereta api Haramain serta bas shuttle autonomi yang jumlahnya telah ditambah menjelang musim haji.

Respons terhadap pelaksanaan teknologi ini adalah pelbagai. Majoriti jemaah menyambut baik kesediaan WiFi percuma yang membolehkan mereka berkongsi detik spiritual secara langsung dengan keluarga di luar negara. "Saya dapat menonton khutbah dan berdoa bersama keluarga walaupun berada di tanah suci," kata Fatimah, seorang jemaah dari Pakistan. Namun, terdapat juga kebimbangan bahawa keterikatan kepada peranti digital boleh mengurangkan kekhusyukan ibadah. Di samping itu, beberapa aktivis privasi menegaskan potensi pelanggaran sekiranya data lokasi jemaah direkod dan diproses tanpa kebenaran jelas.

Dari segi ekonomi, pelaburan dalam infrastruktur digital ini dianggarkan melebihi AS$500 juta sebagai sebahagian daripada Visi Saudi 2030 bagi memajukan pelancongan religius dan mendorong diversifikasi ekonomi. Pemerhati berpendapat kejayaan Haji 2025 dari sudut teknologi bakal menjadi model bagi penganjuran ibadah beramai-ramai di negara lain yang menghadapi cabaran iklim dan keselamatan serupa, seperti Kumbh Mela di India.

Secara keseluruhannya, gabungan tradisi dan inovasi teknikal ini dijangka bukan sahaja meningkatkan keselamatan dan keselesaan jemaah, malah mempromosikan imej Saudi sebagai pusat Islam moden yang mesra teknologi. Dengan jutaan jemaah daripada lebih 180 negara dijangka hadir tahun ini, Haji 2025 berpotensi menjadi mercu tanda penting dalam sejarah peradaban Muslim kontemporari.